Verbouwen met gebruikte materialen

Experimenten
Foto: Melchior Overdevest
022

Transformatie Schietbaan: bouwen met stalstaal en damwanden

De voormalige schietbaan is een langwerpig gebouw van dik beton waarin vroeger schietoefeningen werden gedaan door Defensie. Zonder ramen of voorzieningen én gebouwd op een plek die niet in de loop lag, was de Schietbaan op het Marineterrein lange tijd een vreemde eend in de bijt. Graffitiartiesten gingen er jarenlang hun gang en de buitenmuren raakten steeds meer in verval.

De Schietbaan ligt midden in de stad aan het water en heeft een indrukwekkend uitzicht op NEMO en het Oosterdok. Om dit unieke deel van het Marineterrein meer te betrekken bij de rest, kreeg het gebouw een nieuwe functie en een ander uiterlijk. Nu is de Schietbaan niet langer een donkere uithoek, maar een sociale en toegankelijke kunst- en cultuurruimte en kun je er dagelijks brood kopen bij het Kometen Brood Loket.

Respect voor het oude

Het plein voor de Schietbaan heeft als eerste een opknapbeurt gekregen. Het is ingericht als een ‘arena’, met respect voor het oude ontwerp. Er zijn zitplekken met uitzicht over het water en de stad en het is een geschikte plek om activiteiten te organiseren.

Kleuren met groen

Langs de zijwanden van de Schietbaan zijn planten neergezet die deels tegen het gebouw opklimmen en het hele jaar door van kleur veranderen. In plaats van graffiti zorgen voortaan deze planten voor kleur. Bij het aanplanten is rekening gehouden met de kleur van de graffiti die op de muren is achtergebleven, waardoor een mooi, kleurrijk geheel ontstaat.

 

Circulair stalstaal en hout uit een damwand

Veel van wat er op het terrein gebeurt, is tijdelijk. Daarom is er bij de verbouwing van de Schietbaan goed gekeken naar circulaire oplossingen door hergebruik van materialen. Dit project bewijst dat ook gebouwen met een kortere levensduur op een duurzame manier kunnen worden verbouwd.

Het pleintje voor de Schietbaan leidt naar een wandelpad en een houten trap over het dak van het gebouw. Er is voor dit project uitsluitend gewerkt met hergebruikte bouwmaterialen. De gele constructie over het gebouw is gemaakt van staal uit een oude Brabantse koeienstal. Het hout dat is gebruikt voor de trap en de loopbrug heeft vijftien jaar in het water gestaan als onderdeel van een damwand in Friesland. Het hout is daardoor extra sterk geworden en een uniek circulair bouwmateriaal. Zelfs na het zagen blijft het hout er prachtig uitzien en vertelt het een verhaal van jarenlange blootstelling aan water. En de betonnen fundering, die ook dienst doet als zitplaats op het terras, is gemaakt van grotendeels circulair cement. 

Bewegen naar de toekomst

De Schietbaan staat op een plek in beweging en is feestelijk geopend in oktober 2023. De nieuwe constructie is ontworpen als een sculptuur die deze beweging benadrukt. Zo geeft de trap niet alleen toegang tot het dak van de Schietbaan, maar is ook meteen een tribune. Bij voorstellingen, tentoonstellingen of een prachtige zonsondergang ontstaat zo een intieme plek om van kunst, cultuur en het uitzicht te genieten. Vanaf 1 maart is de Schietbaan beschikbaar voor kunst- en cultuuractiviteiten, en in de kopse kant van de Schietbaan is een ruimte gebouwd voor een bakker waar je dagelijks een brood en/of kopje koffie kunt kopen.

Beeldmateriaal: Melchior Overdevest

Partners

Doelstellingen

  • Uiterlijk en functie verbeteren

  • Experimenteel vergroeningsproject binnen de ambitie van het Marineterrein

  • Schietbaan en naastgelegen ruimte beter profileren

  • Activatie en verspreiding van het publiek

  • Versterken van samenwerkingen op het terrein: er komt een culturele programmering in de Schietbaan, ingevuld door verschillende leden van het Marineterrein Collectief

  • Versterken van binding met de buurt door het toevoegen van een herkenbare functie zoals een bakker

Meer over Transformatie Schietbaan

  1. Schietbaan | Living Art Lab | Aurelién Lepetit

    Op het Marineterrein wordt het komende jaar een Buitenbroedplaats ontwikkeld. De jonge Franse kunstenaar Aurélien Lepetit bijt de spits af met een locatiespecifieke installatie in de Fitnesstuin en de Schietbaan van het Marineterrein.

    Agenda 10 september t/m 10 oktober 2020
  2. Van schietbaan naar VR-lab

    In april 2016 is IJsfontein verhuisd van het idyllische Westerpark naar het stoere Marineterrein Amsterdam. Hier vind je gebouwen die je normaal niet hebt in de stad: een schietbaan bijvoorbeeld.

    Nieuws
  3. Niet bang voor kleur

    De voormalige schietbaan wordt van buiten helemaal geschilderd. Een experiment met transparante verf, veel kleuren en lef; symbolisch voor wat er binnen en op het Marineterrein gebeurt.

    Nieuws
  4. Feestelijk flaneren over het dak van de Schietbaan

    De verbouwing van de Schietbaan met gebruikte bouwmaterialen is klaar. Met hout uit Friesland, staal uit Brabant en beton uit Zaandam is er een brug getimmerd, een tribune voor het plein neergezet, een bakkersloket gemaakt en ruimte voor kunst en cultuur...

    Nieuws
  5. Brood in de Schietbaan

    In 2020 bakt Lard Breebaart zijn eerste broden. 150.000 broden verder is Kometen Brood klaar voor een nieuwe stap.

    Nieuws
  6. Expo | macroTONE: Staalplaat Soundsystem

    Een locatiespecifieke, experimentele geluidsinstallatie met 160 solenoïden en een basgitaar in de voormalige Schietbaan van het Marineterrein.

    Agenda 16 juli t/m 15 augustus 2020
  7. Residentie- en expositieruimte voor kunstenaars

    De nieuwe, creatieve invulling van de Schietbaan start in november met kunstenaars Job Worms en Naomi Jansen. Zij zijn de eersten die dit gebouw twee maanden lang mogen gebruiken als residentie- en expositieruimte. Het duo werkt aan een artistiek...

    Nieuws
  8. The Blowgun Factory

    Maak je eigen blowgun en test 'm (kogelvrij en geweldloos) uit in de voormalige schietbaan van het Marineterrein.

    Agenda
  9. Tussentijdse presentatie van 'Zij die de zon zien zakken'

    Kunstenaars Job Worms en Naomi Jansen onderzoeken in de Schietbaan hoe we de zonsondergang ervaren in de stad. Kom aanstaande zondag kijken in de schietbaan. De kunstenaars zijn aanwezig om meer te vertellen over hun project, werkwijze en het maakproces.

    Agenda