Weerballonnen en geluidsgolven

Om het stadsklimaat beter te begrijpen, laat Marineterrein Amsterdam communitymember Amsterdam Institute for Metropolitan Solutions (AMS Institute) in samenwerking met onderzoekers van Wageningen University op dinsdag 23 juli na zonsondergang 24 uur lang om de twee uur weerballonnen op vanaf de Dam in Amsterdam. Ook op het Marineterrein wordt de lucht gemeten: door geluidsgolven de lucht in te sturen kan de windsnelheid worden bepaald.

Door toenemende hitte en verstedelijking wordt het steeds belangrijker het klimaat in de stad te begrijpen. In de stad wordt hitte door gebouwen en straten vastgehouden, wat van grote invloed is op de vitaliteit en productiviteit van de inwoners.

De meetinstallatie op Marineterrein Amsterdam, SODAR, stuurt geluidsgolven uit en luistert naar reflecties die terugkomen als het resultaat van temperatuurvariaties in de atmosfeer. De SODAR meet elke 10 tot 30 minuten de windsnelheid van de atmosfeer in blokken van ongeveer 10 meter tot zo’n 200 meter hoogte. In steden wordt wind vaak geblokkeerd door de dichtheid van gebouwen en de hoogte daarvan. Wind en windvariaties zijn belangrijk bij hoge temperaturen om voor aangename verkoeling te zorgen, maar ook om luchtverontreiniging sneller te verspreiden.

De weerballonnen op de Dam meten tot welke hoogte de hitte in de stad meetbaar verschilt van de temperaturen buiten de stad, ook wel het ‘stedelijk hitte-eiland’ genoemd. Metingen van het stedelijk klimaat werden tot nu toe aan de grond gedaan.

Het belangrijkste doel van de onderzoekers is om te achterhalen tot welke hoogte het stedelijk hitte-eiland zich uitstrekt. Parallel aan de metingen boven de Amsterdamse binnenstad worden er ook metingen in landelijk gebied – net buiten Amsterdam – gedaan. De onderzoekers willen achterhalen op welke hoogte in de atmosfeer het hitte-eiland niet meer merkbaar is en de temperatuur dus weer gelijk is aan die van een landelijk gebied.