Op Marineterrein Amsterdam zijn roetdeeltjes en geluid gemeten. Er blijkt een duidelijke relatie te zijn tussen geluid en luchtvervuiling én het is er 10% schoner en stiller dan gemiddeld in het centrum van Amsterdam.
Over een periode van twee maanden zijn op Marineterrein Amsterdam door draadloze sensoren op drie verschillende plaatsen roetdeeltjes en geluid gemeten. Er blijkt een duidelijke relatie te zijn tussen geluid en luchtvervuiling én het is op het Marineterrein 10% schoner en stiller dan gemiddeld in het centrum van Amsterdam.
De start-up Ultra-IoT maakt op het Marineterrein goedkope hoogwaardige sensoren. Dat is interessant omdat daarmee ook kleinere organisaties of burgers kwalitatief goede metingen kunnen verrichten. Ze kunnen zo zelf inzichten verwerven en argumenten aanvoeren die tot nu toe voorbehouden waren aan wetenschappelijke instituten als het RIVM of TNO. In samenwerking met de Topsector Logistiek kocht het Marineterrein drie sensoren en vroeg Ultra-IoT de metingen uit te voeren en te interpreteren.
De sensoren meten NO₂, luchtvochtigheid, temperatuur en in vier richtingen geluid. Het NO₂-gehalte in de lucht is een betrouwbare indicator voor de hoeveelheid roetdeeltjes in de lucht. Het is belangrijk roetdeeltjes te monitoren en niet fijnstof, omdat bijvoorbeeld zand en zout (in de vorm van fijnstof) ongevaarlijk zijn. Het interval waarmee gemeten wordt is klein: 5 seconden. Hierdoor kan bijvoorbeeld een mogelijk directe relatie tussen geluid en vervuiling worden vastgesteld. Doordat het geluid in meerdere richting gemeten wordt, is duidelijk of het een stilstaande bron betreft of een bewegende. De combinatie geluid van een bewegende bron en verhoging van het aantal roetdeeltjes kan dan duiden op een voorbijrijdende auto.
Tussen 7 juli en 30 augustus 2017 zijn in het totaal meer dan 12 miljoen metingen gedaan bij de hoofdpoort aan de Kattenburgerstraat, Pension Homeland en bij de schietbaan.
Hier werden de hoogste niveaus voor roetdeeltjes en geluid gemeten, vooral tijdens de ochtend- en avondspits. De Kattenburgerstraat zorgt voor een constante belasting terwijl verkeer dat door de poort rijdt de pieken veroorzaakt.
Mooi weer veroorzaakt extra pieken in het geluid als gevolg van de mensen rond Homeland. In het weekend is dat effect nog sterker.
Dit is de schoonste plek op het terrein, met ook weinig variatie in geluid en roetdeeltjes. De schietbaan zelf wordt niet meer als zodanig gebruikt en geluid komt hier vooral van de Piet Heinkade en het spoor, bij mooi weer ook van restaurant Scheepskameel. Opvallend is de toename in roetdeeltjes op het moment dat er een cruiseschip vertrekt.
Soms leiden metingen tot verrassende inzichten, zoals bij de relatie tussen cruiseschepen en roetdeeltjes, maar vaak bevestigen en kwantificeren metingen vermoedens. Het is niet verbazend dat de Uitmarkt zorgde voor een piek in geluid en roetdeeltjes, maar hoeveel en hoe erg is dat? Dat ladend en lossend verkeer zorgt voor geluidsoverlast en fijnstof is duidelijk, maar wat levert het op als we maatregelen nemen om laden en lossen te voorkomen of te verspreiden over de dag? Het belang van deze metingen ligt dan ook in het motiveren van beleids- of ontwerpbeslissingen en het kan aanleiding zijn gedrag te veranderen.
Het zou interessant zijn te zien hoe het nieuwe Marineterrein dat hier over een jaar of tien ligt het doet ten opzichte van de huidige situatie of vergelijkbare locaties. De periode waarin nu is gemeten, geeft de situatie in de zomer weer. De weersomstandigheden hebben grote invloed op de resultaten dus een meting door het jaar heen geeft een vollediger beeld. Argumenten dus om de metingen te continueren. Omdat windsterkte en windrichting grote invloed hebben zou het goed zijn de sensoren uit te breiden met windmeters. En natuurlijk moet er een platform komen waarop de resultaten live worden gedeeld, zodat iedereen er zijn eigen analyses op los kan laten.
Zelf aan de slag
Elke eerste woensdag van de maand is er een open meet-up op Marineterrein Amsterdam bij Makerversity over het zelf maken van sensoren en IoT (Internet of Things) netwerken. Iedereen kan hier gezamenlijk aan projecten werken. Bekijk dit item in de agenda.
Download het rapport hier: Marineterrein – Noise & Air Pollution
