Onderzoek op Smart Roof 2.0 wijst uit dat blauw-groene daken helpen bij de isolatie van gebouwen, de opvang van hemelwater, de vergroening van steden én bij het dempen van het stadshitte-eilandeffect.
Het blauw-groene dak van Marineterrein Amsterdam – Smart Roof 2.0 – was de afgelopen twee jaar de testplek voor wetenschappelijk onderzoek. Dit dak slaat hemelwater op en hergebruikt het voor de begroeiing op het dak. Tientallen sensoren regelen het waterbeheer en meten exact hoeveel de planten verdampen. De resultaten van het onderzoek zijn kort geleden bekendgemaakt. Het is gebleken dat het blauw-groene dak op warme zomerdagen veel meer verkoeling kan bieden dan een ‘gewoon‘ groen dak. Het verschil met een zwart bitumen dak loopt in de zomer zelfs op tot 40°C.
Bekijk hier de samenvatting van de resultaten van het onderzoek.
Project Smart Roof 2.0 is een innovatieproject van gemeente Amsterdam, Waternet, Drain Products, Aedes Real Estate, KWR en Marineterrein Amsterdam onder leiding van TKI* Watertechnologie. Samen hebben ze onderzocht hoe de overgang van zwarte naar blauw-groene daken kan bijdragen aan een leefbare stad die bestand is tegen klimaatverandering. Het wordt steeds drukker, voller en ook warmer in steden. Blauw-groene daken zijn een deel van de oplossing; hete zwarte daken in de stad worden vervangen door multifunctionele koele, groene oases. De verdamping van deze daken koelt de stad.
Tijdens het tweejarig onderzoek is het effect van blauw-groene daken vergeleken met een traditioneel groendak. Het blijkt dat het traditionele groendak een lage verdamping en een gering verkoelend effect heeft. Het blauw-groene dak, dat een opslag- en irrigatiesysteem heeft, heeft een plantverdamping die gelijk is aan die van normale bossen en velden in Nederland, ook tijdens hete, droge periodes.
Het traditionele groendak verdampte tijdens een droge periode van twee weken in 2017 18 liter water per m². Het blauw-groene systeem verdampte in diezelfde periode 42 liter water per m². Dit zorgt niet alleen voor meer verkoeling, maar zo komt er dus ook minder hemelwater in het riool terecht. Ook is het blauw-groene dak veel efficiënter met energie: over een periode van jaren zet zo’n dak gemiddeld bijna 50 procent meer zonne-energie om naar waterverdamping in plaats van naar luchtopwarming dan de gewone groene daken. Een andere opvallende uitkomst is het temperatuurverschil tussen het oppervlak van een gewoon zwart dak en een begroeid blauw-groen dak. Dat verschil loopt op tot 40°C op zomerse dagen. Dat scheelt een hoop extra hitte in de stad.
Verder zijn op het nieuwe dak in slechts 24 uur tijd 42 verschillende soorten insecten gevonden, met een opmerkelijk hoog aantal vliegende insecten en een levendige populatie van meerdere soorten spinnen. Er werd zelfs een zeldzame soort sluipwesp aangetroffen.
Conclusie: daken zijn niet langer slechts de bovenkant van een gebouw , maar ze kunnen een belangrijke rol vervullen bij het energiezuiniger maken van gebouwen, het hemelwaterbeheer van de stad en het dempen van het stadshitte-eilandeffect**. Zo kunnen daken een positief effect hebben op mens, gezondheid en biodiversiteit.
Smart Roof 2.0 is tijdens het Nationaal Deltacongres 2018 speciaal ‘in het zonnetje gezet’. Projectleider Sacha Stolp ontving uit handen van deltacommissaris Wim Kuijken een mooie prijs. Kuijken prees het innovatieve dak als ‘een krachtige combinatie van wetenschap, innovatie en heel praktische oplossingen voor een groot probleem.’
Amsterdam heeft flinke ambities op het gebied van duurzaam bouwen en ondernemen. Marineterrein Amsterdam dient als proefgebied waar men oplossingen bedenkt, test en toepast voor stedelijke vraagstukken op het gebied van water, gezondheid, wonen, leren en verkeer. De gemeente Amsterdam jaagt circulaire innovaties op het Marineterrein aan en is steeds op zoek naar mogelijkheden om de openbare ruimte in de stad toekomstbestendig en duurzaam in te richten.
Project Smartroof 2.0 is deels betaald met geld van de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. In het TKI Topsector Waterprogramma werken het bedrijfsleven, overheden en belanghebbenden samen aan het onderzoeks- en demonstratiedak project Smart Roof 2.0.
