Onlangs zijn de eerste Roboat-prototypen gedemonstreerd in de binnenhaven van het Marineterrein. Gaan deze zelfsturende en onbemande vaartuigen een bijdrage leveren aan het oplossen van verkeersproblemen in Amsterdam?
Op vrijdag 5 oktober werden – na twee jaar research – de eerste zelfsturende en ombemande Roboat-prototypen gedemonstreerd in de binnenhaven van het Marineterrein. Het doel: een bijdrage leveren aan het oplossen van verkeersproblemen in Amsterdam.
Over de oceanen varen al onbemande schepen, maar in een stedelijke omgeving zijn de uitdagingen om deze techniek toe te passen veel groter. Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS Institute), één van de organisaties op het Marineterrein, heeft afgelopen twee jaar in samenwerking met Massachusetts Institute of Technology (MIT) gewerkt aan de ontwikkeling van autonome boten die tegen deze uitdagingen opgewassen zijn: Roboats. Bijzonder aan Roboats is dat ze niet alleen onbemand van A naar B kunnen varen, maar ook obstakels kunnen ontwijken, om kunnen gaan met ander varend verkeer én kunnen leren van eerdere ervaringen; en dat is van groot belang als er straks meerdere Roboats door de grachten varen.
Omdat 25 procent van Amsterdam uit water bestaat, is het de ideale stad om meer (schoon en slim) vervoer over water te laten plaatsvinden om zodoende ook de verkeersdruk op het centrum te verlichten. Zaken als het ophalen van huisvuil of distributie van goederen kunnen door Roboats overgenomen worden. Maar er zijn veel meer toepassingen mogelijk. In het onderzoek is bijvoorbeeld ook een vergrendelingssysteem ontworpen om individuele Roboats te koppelen en aan te leggen. Hierdoor kunnen Roboats ook fungeren als duw- of sleepboten of tijdelijke, superflexibele bruggen vormen. In feite kunnen Roboats op deze manier een heel nieuwe infrastructuur vormen.
De positie van de Roboat wordt bepaald met behulp van LIDAR (Laser Image Detection and Ranging), aangevuld met camera-imaging en gps-sensoren. Hierdoor kan de Roboat bijvoorbeeld bepalen of een voorwerp in het water stilstaat of beweegt en ook hoe ver weg het is. De Roboat bepaalt vervolgens de beste manoeuvre om het obstakel te vermijden. Na het passeren van het obstakel zet de Roboat zijn optimale route voort. De Roboat is zelflerend en kan op basis van eerdere ervaringen zijn manoeuvres verbeteren. Ook kan de Roboat het gedrag van andere boten op het water herkennen, en daarop reageren.
De mogelijkheden van de Roboat reiken verder. Zo wordt momenteel een nieuw type sensoren voor de Roboat ontwikkeld dat continu de waterkwaliteit kan meten. Op die manier kunnen we veel inzicht krijgen in de kwaliteit van het oppervlaktewater en de waterstromen. In een stad waar een kwart van de oppervlakte uit water bestaat is dit van vitaal belang, vooral voor de gezondheid van de bewoners. In samenwerking met Waternet wordt nu onderzocht hoe dit nieuwe type sensoren een aanvulling kan zijn op de bestaande waterkwaliteitsmetingen.
Het komend jaar wordt het onderzoek naar de Roboats en de verschillende toepassingen verder uitgewerkt en verfijnd. Het prototype wordt hiervoor gebouwd naar een schaal van 1:2. Naar verwachting kun je volgend jaar al bij wijze van proef met deze bootjes het Oosterdok oversteken om van het Marineterrein naar NEMO Science Museum te gaan.
