Met Dobbernatuur wordt geëxperimenteerd met drijvende natuur in de Binnenhaven van het Marineterrein. Verschillende pioniers op dit gebied plaatsen en testen hun oplossingen voor drijvende natuur die de waterkwaliteit verbetert, duiken vanaf de kade onaantrekkelijk maakt en een natuurlijke overgang creëert tussen park en water.
De Binnenhaven van het Marineterrein is een van de populairste zwemplekken in de stad. Het water is over het algemeen schoon genoeg om veilig in te zwemmen en er ligt een steiger die het bassin afsluit van het vaarwater. Er wordt echter veel van de hoge kades gesprongen, wat gevaarlijk is. Bovendien zijn er weinig tot geen planten en dieren in het water te vinden, de waterkwaliteit kan dus beter. Om deze uitdagingen aan te pakken, heeft Bureau Marineterrein begin 2024 een open call opgezet voor pioniers op het gebied van drijvende natuur.
De oproep leverde vijftien creatieve en uiteenlopende inzendingen op. Bureau Marineterrein heeft samen met een team Groen & Gezond en de afdeling Innovatie van de gemeente Amsterdam de eerste selectie pioniers gemaakt. Daarbij is zowel gelet op de haalbaarheid en betaalbaarheid van de projecten, als op het gebruik van verschillende biobased drijfmaterialen, zoals riet, kurk, wilg en bamboe.
De geselecteerde projecten variëren van kunst tot ‘guerrilla gardening’ en experimenten met hergebruikte materialen.
AMS Institute onderzoekt gedurende het experiment het effect van de drijvende natuur op de ecologie en waterkwaliteit.
De pioniers zullen hun drijvende natuur installeren in de binnenhaven, rondom de meerpalen en langs de kade. De eerste drijvende natuur zal half augustus tot half september 2024 gerealiseerd worden. Hier komen in de komende maanden nog meer experimenten bij. Op de kade wordt een uitkijkpunt gemaakt en er worden activiteiten georganiseerd om bezoekers te betrekken bij het experiment.
De drijvende elementen van DobberWeelde, met allerlei soorten planten die meedeinen op het water in een bedje van kurk, zien er ontspannen uit maar hebben een belangrijke functie. Deze drijfelementen veranderen het water waarin ze drijven in een groene oase, beschermen kades en kusten tegen erosie en creëren een wellness voor vogels, insecten en andere dieren. Ze zijn volledig natuurlijk! De geëxpandeerde kurk zorgt ervoor dat de planten blijven drijven, geschikt voor elk waterniveau. Eerder heeft DobberWeelde deze dobbers te water gelaten in Alphen aan den Rijn. De nieuwe drijvers voor de Binnenhaven zijn gelijksoortig, maar twee zijn er gemaakt van in Nederland gewonnen kurk en gemonteerd met volledig plantaardige binders en lijm.
Willoasis is ontworpen als een drijvend wilgenoase en een gezond ecosysteem. Dit project zal bestaan uit meerdere vlotten gemaakt van hergebruikt grenenhout, dat eerder werd gebruikt als kademuren. Daarnaast zullen wilgentakken uit snoeiafval worden gebruikt, waardoor Willoasis volledig circulair is. Naast de drijvende structuur boven water, biedt Willoasis ook een onderwaterexperiment. Deze onderwatertuin is bedoeld om de waterkwaliteit te verbeteren en een veilige habitat te bieden voor vissen, schelpdieren en onderwaterplanten.
De oeverzwaluw heeft het moeilijk om veilige nestplaatsen te vinden in stedelijke gebieden. HelKantPlant wil daarom een experiment uitvoeren met een drijvende oeverzwaluwwand. Ze willen een eiland van kurk en hout bouwen met daarop nestkasten voor de oeverzwaluw, beschermd door een golfbreker tegen spatwater. Aan de zijkanten komen nestkasten met verschillende maten invliegopeningen, om te onderzoeken welke vogels zich hier thuis voelen. Als finishing touch krijgt de vogelwoonboot een groen dak, waardoor het een moderne, duurzame miniatuurwoonboot wordt.
HelKantPlant gaat een drijvend ‘kussen’ ontwikkelen, gevuld met diverse water- en oeverplanten. Bij de productie van hun biobased drijvende eilanden blijven restanten van kurk over, die ze nu gaan gebruiken voor dit project. Het drijvende eiland wordt gemaakt van een kussensloop van maïsdoek gevuld met kurk en vijveraarde, waarin de planten kunnen wortelen. Zo kunnen de planten uiteindelijk zelfstandig drijven en mogelijk verder groeien.
Otterdam is een kunstwerk van Theun Karelse dat de terugkeer van de otter in Amsterdam viert, nadat het dier sinds 1963 door vervuild water en verkeersdrukte verdwenen was. In ons stadsgroen houden we steeds meer rekening met vogels, insecten en amfibieën, maar hoe zouden parken en tuinen eruitzien als we ook de otter meenemen? Otterdam is een ontwerp voor “drijvende volkstuinen” die de stad leefbaarder maken voor otters, mensen en natuur. In Otterdam-Centrum experimenteren we met zeldzame moeras- en zilte waterplanten. Rondom het kunstwerk zijn tentoonstellingen en workshops georganiseerd voor publieksparticipatie.
Deze bedrijven en organisaties zijn betrokken bij dit experiment
Bureau Marineterrein Amsterdam werkt aan de organische herontwikkeling van het voormalige Defensieterrein naar een inclusieve en innovatieve stadswijk.
Steden worden steeds drukker en staan voor ingewikkelde vraagstukken op het gebied van onder andere mobiliteit, woningbouw en energie.
Een stad die klaar is voor de toekomst. Hier werken we aan, samen met bewoners, bezoekers, bedrijven en overheid. Verschillende specialisten onderzoeken de invloed van technologie op Amsterdam.
Na de open call voor het project Dobbernatuur zijn er een groot aantal interessante en creatieve inzendingen binnengekomen. Inmiddels is een eerste selectie gemaakt. Vijf pioniers mogen hun drijvende natuur binnenkort te water laten in de binnenhaven.
Jouw stukje drijvende natuur in hartje Amsterdam! Heb jij een supergoed én supergroen idee voor drijvende natuur in de binnenhaven van het Marineterrein? Let dan goed op!
Wil jij je onderdompelen in drijvende natuur? Ga dan mee op een unieke snorkelexcursie.
