Zwemmen in de binnenhaven is op eigen risico. Voor je het water in gaat om een baantje te trekken, is het dus goed om te weten hoe het gesteld is met de waterkwaliteit.
Water heeft altijd een centrale rol gespeeld op het Marineterrein Amsterdam: als scheepswerf voor de Admiraliteit van Amsterdam en later als logistiek centrum voor de Koninklijke Marine. Net als in de rest van de stad werd het water niet alleen gebruikt voor transport maar ook voor het lozen van afval. De gevolgen daarvan merken we nog steeds. Maar er is goed nieuws: de kwaliteit van het Amsterdamse water verbetert elk jaar.
Zwemmen op eigen risico
Waternet monitort sinds het voorjaar 2016 de waterkwaliteit. De binnenhaven is de komende jaren nog geen officiële zwemplek vanwege strenge regelgeving en fluctuaties in de waterkwaliteit. Toch mag je hier zwemmen, maar dan wel op eigen risico. Studenten van de UvA hebben de waterkwaliteit, de bodemgesteldheid en de ecologie van het water onderzocht, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken voor je het water in gaat om een baantje te trekken.
Hoe schoon is het water?
De waterkwaliteit in de Amsterdamse grachten is meestal goed. Maar soms, bij langdurige regen en hoosbuien, kunnen de riolen zó vol raken dat er rioolwater in de grachten stroomt. Dan komen er bacteriën in het water terecht. Bij warm weer vermenigvuldigen bacteriën zich bovendien snel. Zwemmers die dan water binnenkrijgen, kunnen last krijgen van buikpijn, braken of diarree. Kinderen en ouderen hebben een verhoogd risico.
Wat ligt er op de bodem?
De bodem is door de eeuwen heen vervuild geraakt met zware metalen en olieresten. Als de bodem wordt omgewoeld, kunnen deze stoffen vrijkomen. Dat zal niet snel gebeuren als er wordt gezwommen, want de bodem ligt op 3 tot 4 meter diepte, maar wel als er veel schepen varen. In de toekomst kan de bodem bedekt worden met een schone laag zand, zodat het vuile slib minder snel in het water komt.
Wat leeft er in het water?
Het Marineterrein is jarenlang afgesloten geweest, ook voor biologen en ecologen. Daardoor weten we nog niet veel over de natuur op het land en in het water. Wat we wel weten is dat de hoge stenen wallen weinig kansen bieden voor waterplanten en vissen om zich te nestelen. Het is zinvol om in de binnenhaven alternatieve leefomgevingen te creëren, want een goed ecosysteem is de beste manier om helder en schoon water te krijgen.
Onderwatertuinen
Om de waterkwaliteit te verbeteren hebben de studenten onderwatertuinen aangelegd: drijvende korven met diverse waterplanten zoals grof hoornblad, gele plomp en kranswieren. Deze planten voegen zuurstof aan het water toe en ze gaan de groei van blauwalgen tegen. Jonge visjes vinden bovendien beschutting tussen de planten. Zo verbetert de waterkwaliteit op natuurlijke wijze.
Colofon
Studenten van de Tesla-minor (Universiteit van Amsterdam) voeren het onderzoek uit in opdracht van Bureau Marineterrein Amsterdam en in samenwerking met Waternet. In de zomer van 2016 wordt het onderzoek afgerond en gepubliceerd.
